Zientarscy pojawili się w Ożarowie w latach dwudziestych XX wieku.

Trudno ustalić czy wszyscy na raz czy przybywali tutaj sukcesywnie. Byli to:

  • Zofia (1894-1986) zmarła w wieku 92 lat, Pochowana na cmentarzu w Ołtarzewie,
  • Władysława, niezamężna siostra Zofii, która mieszkała i gospodarowała na osiedlu Mickiewicza, za torami,
  • brat Stefan (1897-1978) zmarły w wieku 81 lat, pochowany na cmentarzu w Ołtarzewie,
  • brat Stanisław,
  • brat Michał zmarły w 1971 roku, pochowany na cmentarzu w Ołtarzewie, zawodowy żołnierz, żona Nela pochowana na cmentarzu powązkowskim, Mieszkali w drewnianym domku z ogrodem przy ulicy Mickiewicza (obecnie numer 22). Współcześnie na tej działce przy ulicy Mickiewicza stoją dwa piętrowe budynki mieszkalne. Podobno w głębi w ogrodzie zachowały się resztki domu Michała i Neli.
  • brat Andrzej zmarły w 1959 roku

Przybyli z okolic Staszowa (historycznie w Ziemi Sandomierskiej, współcześnie województwo świętokrzyskie).

Zofia wyszła za mąż za Stanisława Kotkowskiego (1891-1968, który zmarł w wieku 77 lat i jest pochowany na cmentarzu w Ołtarzewie) wykształconego rolnika, też pochodzącego z Ziemi Sandomierskiej. Małżeństwo nie miało dzieci. Stanisław Kotkowski był rozwiedziony. (a była żona, syn i córka chyba zostały w Płocku).

01-Stanislaw-Kotkowski-ksazka-tel-1964-65

Fragment książki telefonicznej z lat 1964-65.

 Zgodnie z informacją ze STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO, „W latach dwudziestych XX wieku następuje częściowa parcelacja majątku [dop. WMOM Reicherów]. Północną część założenia dworskiego oraz część ziemi w 1928 r. odkupuje od Reicherów Zofia Kotkowska. Przebudowana zostaje wówczas jedna ze stajni na dom mieszkalny (istniejący do chwili obecnej)”.

Wspomniana stajnia była dawnym budynkiem gospodarczym pochodzącym z 1921 roku (zachowała się na budynku data).

02-dom-KotkowskiejZrzut-ekranu-2024-05-26-221814

Budynek gospodarczy z 1921 roku przerobiony na dom mieszkalny. Zdjęcie z 1984 roku z dokumentacji konserwatorskiej..

Dom ten stał się domem mieszkalnym rodziny Zientarskich i Kotkowskich. Pomieszkiwał w nim na górze i Włodzimierz Zientarski, syn Michała.

Pokoje były w amfiladzie, były gustownie urządzone, meble były stylowe, obrazy i dywany dopełniały wystroju..

W 1935 roku pani Zofia Kotkowska sprowadziła z miejscowości Bogoria koło Staszowa trzynastoletnią dziewczynę Franię Górską. Była wierną towarzyszką pani Zofii aż do jej śmierci w 1986 roku a nawet później, pilnując domu do momentu jego sprzedaży. Franciszka Antonina Górska (1921-2022) przeżyła 101 lat i została pochowana na cmentarzu w Ołtarzewie.

Zachowała się następująca relacja dotycząca Frani Górskiej.

Pan Stanisław Kotkowski ofiarował Frani działkę (na rogu obecnej ulicy Dąbrowskiego i Prostej), którą ona na starość za opiekę zapisała siostrzenicy.

Przy sprzedaży majątku Kotkowskich i Zientarskich po śmierci Zofii, burmistrz Ożarowa pan Lech Isakiewicz wymógł na rodzinie (Włodzimierz i Zbigniew Stanisław Perzesty z Płocka, ur. 03.03.1940 rok, firma Mega Tech) kupno dla Frani małego mieszkania przy Obrońców Warszawy 21.

Szybko okazały dom mieszkalny zaczął być nazywany dworem Zientarskich.

Potwierdzają to anonse o sprzedaży placów w Ożarowie, gdzie zainteresowanych prosi się o zgłoszenie po informacje do dworu Zientarskich.

03-winieta-Kurier-Warszawski-193704-20240816_21450505-winieta-Kurier-Warszawski-193804-20240816_214505

Gospodarstwo zarządzane przez Zientarskich było bardzo duże. Ziemia rolna ciągnęła się po obu stronach biegnącej na północ ulicy Józefa Poniatowskiego i była ograniczona od zachodu ulicą Szkolną.

Uprawiano ziemniaki, siano żyto, w przydomowym gospodarstwie była krowa, świnie, konie potrzebne do pracy w polu, hodowano drób – kury, gęsi i indyki.

W dniu 17 stycznia 1945 r. w wyniku bombardowania uległa spaleniu część zabudowań gospodarczych (spichlerz dworski i stodoła) będących własnością Zofii Kotkowskiej.

Po wojnie gospodarstwo funkcjonowało ale coraz słabiej. Mieszkańcy Ożarowa kupowali tam mleko, nabiał, jajka.

Po śmierci w 1986 roku pani Zofii z Zientarskich Kotkowskiej, w 1990 roku dwór i ziemię kupiła gmina. Podzieliła teren na działki i sprzedawała. Działkę z dworem kupił w 1994 roku pan Arkadiusz Kozaczyński, który uczestniczył w budowie budynków nowej szkoły nr 1 w Ożarowie.

Pan Kozaczyński zmienił nieco wygląd dworu dobudowując od strony wschodniej ganek ze szczytem.

07-20240816_181550

Ganek ze szczytem dobudowany od wschodu przez nowego właściciela, Arkadiusza Kozaczyńskiego. Zdjęcie pani Ewy Kozaczyńskiej.

08-w-tle-dwor-Zientarskich

Odrestaurowana przez Arkadiusza Kozaczyńskiego bryczka przed gankiem od wschodniej strony domu.Zdjęcie z kolekcji pani Ewy Kozaczyńskiej.

Wspomnienia

Wspomnienia Elżbiety Gawrońskiej

W bloku Poniatowskiego 2 Włodzimierz mieszkał z dwójką dzieci, żoną Marią i jej matką. Żonę poznał na studiach. Nie pochodziła z naszych stron.

Rodzice Włodzimierza, Michał i Nela mieszkali w parterowym, drewnianym domku po prawej – zachodniej stronie ulicy Mickiewicza 22 za torami

Włodek miał sympatię Joannę Kamińską (po mężu Dudek), wnuczkę założyciela Huty Szkła, córkę jego syna Bogdana z drugiego małżeństwa. Mieszkali w tzw. „białym domu” (ten bliżej Poznańskiej) na pierwszym piętrze z oknami w kierunku Poznańskiej i Strażackiej. Joanna miała siostrę Elżbietę Suchtę, która wyjechała do Olsztyna = artykuł w IO z 2007 roku. Joanna nie była zainteresowana kontynuacją związku z Włodkiem. Była wysoką, szczupłą, ładną dziewczyną. Przeniosła się do Warszawy.

09-DSC09528-przedszkole-przed-wojna

Jeden z „białych domów” (przedwojenna własność Jana Leibrandta) przy ulicy Strażackiej 3.

Bardzo często można było zobaczyć Włodzimierza ze swoim psem na spacerze aleją leszczynową biegnącą prostopadle do Poznańskiej na wysokości granicy z obecnym terenem pływalni miejskiej. To był skrót do Poznańskiej z wnętrza terenu Reicherów, jak i pani Zofii Kotkowskiej. (w innych wspomnieniach miejsce zarośnięte krzaczkami fiołków, które zbierali chłopcy dla swoich dziewczyn).

Pani Elżbieta była we wnętrzu „dworu” Zofii Kotkowskiej z domu Zientarskiej. Odbyło się to pod nieobecność Zofii. Weszła razem z Franią. To było duże wyróżnienie gdyż pani Kotkowska nie pozwalała nikomu wchodzić do pokoi, tylko Frania mogła to robić. Do niej też, do kuchni można było bez problemu wejść.

Dwór stał równolegle do Poniatowskiego na wysokości oficyny Reicherów (budynek oficyny zachował się).

Brama wjazdowa była od Poniatowskiego i tuż za nią, po prawej stał budynek gospodarczy i była studnia. Dalej ciągnął się ogród warzywny Frani. Do dworu wchodziło się od wschodu (obecnie dostawiony ganek). Po wejściu było pomieszczenie pełniące rolę przedpokoju, sieni, poczekalni. Na lewo było wejście do salonu, z którego było wejście do sypialni i z niej do saloniku kąpielowego. Z salonu było wyjście na taras od strony zachodniej, za którym rosły duże krzaki róż w różnych kolorach. Dalej (w kierunku szkoły nr 1) ciągnęło się pole. Przy wyjściu na taras stał duży szafkowy zegar. W salonie wisiał piękny, duży portret pani Zofii z Zientarskich Kotkowskiej. W sypialni było duże podwójne łóżko obraz na ścianie.

Stanisław Ignacy Witkiewicz WITKACY (1885-1939), Portret kobiety – Zofia Kotkowska z domu Zientarska

Dzięki pani Karolinie Jemioło mamy portret Zofii z Zientarskich Kotkowskiej. Jest to pastel autorstwa Stanisława Ignacego Witkiewicza – Witkacego. Publikacja z internetowego portalu aukcyjnego ONEBID (za stroną. )W opisie obrazu napisano na tej stronie:

pastel, papier żeberkowy szary; 64 x 52 cm;
sygn., dat. i opisany u dołu: Witkacy 1932 I N ? 3 mc / NP 10 / NJM1m

Autorskie oznaczenia Witkacego znajdujące się w kompozycji komunikują jedynie, że przed podjęciem prac nie stosował on alkoholu i tytoniu oraz nie jadł mięsa od trzech miesięcy. Zofia Kotkowska mieszkała w Ożarowie Mazowieckim, w 1928 roku odkupiła część północną majątku od Stanisława i Marii Reicherów.
Dotychczas nieznany portret Zofii Kotkowskiej uwiecznionej na tle tatrzańskiego pejzażu, sugeruje, że został zamówiony w atelier Witkacego w Zakopanem mieszczącym się w willi „Tatry”. Według przekazu pastel, od czasu jego powstania, znajdował się w zbiorach rodzinnych Zofii Kotkowskiej, a następnie jej spadkobierców. Dlatego tym większym wydarzeniem na rynku sztuki jest prezentacja dotychczas nieznanego wizerunku wykonanego przez Witkacego.

Pani Kotkowska była dość wysoką kobietą, szczupłą, z długim, orlim nosem, miała ładne włosy.

Szczyt budynku skierowany na południe (w kierunku Reicherów) zajmowało jednopokojowe malutkie mieszkanie, które było zamieszkiwane przez różne osoby, m.in. mieszkała tam Frania, jej siostra Antonina nim wyprowadziła się z mężem, panem Jezierskim do Huty, było wynajmowane innej jeszcze rodzinie.

Szczyt budynku w kierunku północnym miał wejście do ogromnej kuchni, w której urzędowała Frania Górska.

 

Wspomnienie Krystyny K.

Do 1968 roku pani Krystyna z dziećmi mieszkała w oficynie dworu Reicherów.  Podkreśla, że oprócz alei grabowej, był jeszcze jeden skrót. Za zgodą pani Zofii Kotkowskiej dzieci mogły przechodzić przez jej  podwórko i teren w drodze do szkoły (stary budynek SP nr 1). Do tej samej szkoły chodził Włodzimierz Zientarski a potem jego teściowa odprowadzała jego dzieci do tej samej szkoły.

11-MALGORZATA-OSTROWSKA-TRAMS-Z-PRAWEJ-ok-1959

Szkoła Podstawowa nr 1 przy ulicy Szkolnej 2 z czasów Włodzimierza Zientarskiego. Zdjęcie ok. 1959 roku z kolekcji Jerzego Rożeckiego.

12-20210713_155801

Współczesne zdjęcie starego budynku SP nr 1.

Pani Krystyna wspomina też, że państwo Kotkowscy nigdzie nie wychodzili. Pani Zofia zawsze twierdziła, że nie może chodzić. Nikt nie miał prawa wchodzić we dworze do pokoi, tylko Frania.

Zofia Kotkowska była damą, zajmowała się tylko domem i mężem, który miał swój gabinet na wprost wejścia i do którego wchodziła tylko Frania aby posprzątać. Krystyna była 2 razy w kuchni. Mieszkali od południa państwo Kucharscy. Pani Kucharska pracowała w ogrodzie Byli inni pracownicy, zarządzał nimi brat Frani, Górski Henryk (1924-1993), który miał 2 córki – Monikę i Teresę

Zofia Kotkowska  w latach sześćdziesiątych kupiła dla swojego brata Michała drewniany dom przy ulicy Adama Mickiewicza 22.

 

Wspomnienie Ewy Szepietowskiej

Rodzice Włodzimierza Zientarskiego mieszkali przy ulicy Mickiewicza. Dziś to posesja Mickiewicza 22. Teraz są tam dwa nowe domy, a za nimi stoi stary dom, ten, w którym mieszkał Włodzimierz Zientarski . Jest też mały budynek w miejscu gdzie była komórka, w której powiesił się listonosz.

20250202_083719-Mickiewicza-22

20250202_083904-Mickiewicza-22

Posesja Mickiewicza 22 w Ożarowie Mazowieckim współcześnie.

Wspomnienie Piotra Zielińskiego

Historii Mówionej Biblioteki Publicznej

Piotr Zieliński urodzony w 1944 roku, syn właścicieli parkieciarni w Ożarowie, historyk  znał Włodzimierza Zientarskiego ze szkoły. Zaprzyjaźnił się z nim w latach 1962-63. Pasją Piotra Zielińskiego były motocykle, prowadził warsztat napraw motocykli.  Była pełna wymiana. Piotr uczył Włodzimierza mechaniki  a Włodek szkolił Piotra w technice jazdy. Włodek był znakomitym kierowcą.

Tak wspomina kolegę: Włodek był duszą towarzystwa, w każdym towarzystwie odnajdywał się, był obiektem westchnień wszystkich panien w Ożarowie. Umiał opowiadać, zabawiać.

„Postacią” wręcz Ożarowa był pies bokser Włodzimierza o imieniu Jonny. Śliniący się, z obwisłymi wargami, dla niektórych wstrętny, był obiektem zainteresowania, był medalowym psem.

Włodek zabierał Piotra na bale studenckie do Stodoły, Piotr pomagał mu w technicznej organizacji studenckich wydarzeń, ustawianie świateł, fotografował charakterystyczne scenki.

Włodek pracował w dzienniku TV, był reportażystą, jeździł w teren i służbowo za granicę (chyba w 80.latach).

Zientarscy mieszkali w blokach krótko.

Byli obiektem zazdrości, gdy Włodzimierz jeździł fiatem 500 a potem niebieskim modelem Volvo i saabem gdy w Polsce była era małych fiatów i syrenek.

Włodzimierz ukończył prawo w 1965 roku a Studium Dziennikarskie w 1967 roku.

Przeprowadzili się do Warszawy, na Ursynów”.

Włodzimierz Zientarski w Ożarowie Mazowieckim

Włodzimierz Zientarski na początku lat siedemdziesiątych zamieszkał w bloku Poznańska 290 w I klatce (od Poznańskiej), na 1 piętrze. Żona Maria krótko pracowała w biurze GS przy ulicy Mickiewicza. W 1972 roku na świat przyszedł syn Marii i Włodzimierza – Maciej. Włodzimierz zamienił się na mieszkanie w bloku Poniatowskiego 2 tzw. „łamańcu”, klatka I, 3 piętro. Być może spowodowane to było powiększeniem rodziny – 5 lutego 1974 roku urodziła się córka Joanna.

Rodzina Zientarskich mieszkała przy Poniatowskiego 2 od października 1973 do października 1977 roku. Poważnym etapem życia rodziny było opuszczenie Ożarowa i zamieszkanie na Ursynowie przy ulicy Puszczyka. Kolejnym etapem ich życia była budowa bliźniaka w Jabłonnej. Drugą żoną Włodzimierza Zientarskiego została Małgorzata, która zmarła po ciężkiej chorobie w 2022 roku i została pochowana na cmentarzu w Ołtarzewie w grobie ojca Włodzimierza, Michała.

14-20240127_110405-KS-Poznanska-290

Blok przy Poznańskiej 290,gdzie na pierwszym piętrze mieszkał Włodzimierz z żoną Marią

15-20240816_111908Blok „łamaniec” Poniatowskiego 2, gdzie w pierwszej klatce, na trzecim piętrze mieszkał Włodzimierz Zientarski z żoną Marią, dwójką dzieci i teściową.

Ze względu na role disneyowskie (polski dubbing w filach Auta) opublikowano jego życiorys, który Państwu przytaczamy.

Jest absolwentem Wydziału Prawa (1965) i Studium Dziennikarskiego (1967) Uniwersytetu Warszawskiego. W 1985 roku został laureatem nagrody Wiktora 1985. W 1981 roku, podczas stanu wojennego, był członkiem komisji weryfikującej dziennikarzy Studia 2 – co jest krytykowane – ale odżegnuje się od współpracy z ówczesnym aparatem bezpieczeństwa.

Włodzimierz Zientarski jest autorem wielu programów telewizyjnych, między innymi Jarmarku, Auto Moto Fanklubu, 4×4, AutoŚwiat TV, Pasjonatów. Współprowadzi (z Dominiką Sygiet) program Odjechani w Antyradiu. Gościnnie występował w programie V Max (którego gospodarzem jest jego syn Maciej), pisze również felietony publikowane w serwisie internetowym tego programu. W latach 2007–2015 był prowadzącym studio Formuły 1 w Polsat Sport.

 W 2024 roku rozpoczęła się emisja nowego talk-show w telewizji TVPP1  prowadzony przez Macieja Orłosia pod tytułem „Daję słowo – Maciej Orłoś”.

To właśnie od ekipy przygotowującej drugi odcinek tego programu Wirtualne Muzeum otrzymało zaproszenie do spaceru śladami Włodzimierza Zientarskiego w Ożarowie Mazowieckim, który odbył się w sobotę 17 sierpnia 2024 roku.

16-20240817_112906-wpis 17-20240817_113514-wpis

Spacer z ekipą telewizyjną

Odcinek został wyemitowany 20 października 2024 roku. Zostali do niego zaproszeni: Piotr Zieliński z Ożarowa Mazowieckiego, on-line Joanna Kamińska-Dudek oraz Wojciech Pijanowski i Krzysztof Szewczyk, którzy wspólnie z Włodzimierzem Zientarskim realizowali w telewizji kultowy „Jarmark”.

Bohaterami kolejnych spotkań byli między innymi: Irena Santor, Artur Barciś, Teresa Lipowska, Marian Opania i inni.

18a-Wlodzimierz-Zientarski-u-Orlosia

Pamiątkowe zdjęcie z programu z profilu FB Macieja Orłosia. Od lewej siedzą:Krzysztof Szewczyk, Włodzimierz Zientarski i Wojciech Pijanowski. Stoi Maciej Orłoś.

Pamiątka po Zientarskich w Ożarowie Mazowieckim jest Zientarówka, dzielnica położona na dawnych polach należących do Zientarskich.

Tu też zaszła zmiana. W 2010 roku uchwałą Rady Miejskiej historyczna Zientarówka została poszerzona o osiedle księcia Józefa Poniatowskiego.

To uchwała:
UCHWAŁA NR 477/10
RADY MIEJSKIEJ W OŻAROWIE MAZOWIECKIM
z dnia 21 czerwca 2010 r.
w sprawie połączenia osiedli Zientarówka i Księcia Józefa Poniatowskiego

19-Zientarowka

Na mapce zaznaczona historyczna Zientarówka przed połączeniem z Osiedlem Księcia Józefa Poniatowskiego

 

Powiązane zdjęcia:

Dodaj komentarz