Nazwisko Kierbedź znane jest w całej Polsce. W sposób szczególny wiąże się z Warszawą oraz z Ołtarzewem i Ożarowem. Senior rodu Stanisław Kierbedź (1810-1899) herbu Ślepowron, światowej sławy budowniczy mostów, linii kolejowych, kanałów zakupił majątek w Ołtarzewie i tu zamieszkał. Był on budowniczym mostu przez Newę w Petersburgu jak i przez Wisłę w Warszawie. Były to żeliwne lub stalowe konstrukcje o przęsłach kratownicowych. Przy budowaniu filarów zastosowano kesony co było nowością na skalę światową. Oddany do użytku w 1864 roku most w Warszawie został zaprojektowany przez Kierbedzia i on sam kierował jego budową. Był to pierwszy stały żelazny most przez Wisłę a jego filary okazały się tak trwałe i solidnie wykonane, że w 1948 roku oparto na nich most Śląsko-Dąbrowski. Oprócz mostów Kierbedź budował również tunele (pod Wilnem i pod Kownem), linie kolejowe (m.in. petersbursko-warszawską) oraz doradzał przy rozbudowie portów w Petersburgu i Kronsztadzie i budowie sieci dróg wodnych tzw. Systemu Maryjskiego. Stanisław Kierbedź był znany ze wspierania Polaków. Jego gościnny dom był centrum polonii petersburskiej. W całej swojej karierze wspierał Polaków. W uznaniu zasług zawodowych był mianowany do stopnia generał-majora oraz był zastępcą ministra komunikacji w rządzie carskim w latach ’80 XIX wieku. W roku 1891 przeszedł na emeryturę i osiedlił się w Polsce. Najprawdopodobniej w tym roku nabył 134-hektarowy majątek w Ołtarzewie z dworem i zabudowaniami. Stawia sobie zadanie ratowania polskiego rzemiosła. Postanawia rozparcelować majątek na działki i sprzedać je na dogodnych warunkach rzemieślnikom. Docelowo miał powstać silny ośrodek rzemieślniczy w pobliżu Warszawy. Krótko po uzyskaniu zgody od władz carskich Stanisław Kierbedź umiera.
Dzieło zmarłego Stanisława prowadzi dalej córka Eugenia zamężna z bratankiem swojego ojca, który ma również na imię Stanisław. Stanisław Kierbedź Młodszy (1845-1910), syn Hipolita, jest również znanym inżynierem kolejnictwa. Był budowniczym nowych linii kolejowych na Dalekich Wschodzie Rosji – na Kolei Władykaukaskiej a potem na Kolei Wschodniochińskiej w Harbinie oraz przyczynił się do rozwoju przemysłu naftowego na Kaukazie. Jako jeden z pierwszych podjął się budowy mostów betonowych i żelbetowych w Rosji.
Najważniejsze fundacje zostały dokonane przez jego żonę już po śmierci Stanisława Kierbedzia Młodszego. Wśród filantropijnych dzieł realizowanych przez Eugenię z Kierbedziów Kierbedziową (1855-1946), wypełniającą intencje ojca i męża, były niezmiernie cenne dary dla miasta Warszawy i jej społeczeństwa, m.in. gmach Biblioteki Publicznej na ul. Koszykowej, specjalnie rozbudowany i wyposażony, budynek Szkoły Sztuk Pięknych na Wybrzeżu Kościuszkowskim, siedziba Towarzystwa Popierania Przemysłu Ludowego przy ul. Tamka, jeden z pawilonów szpitala dla psychicznie chorych w Drewnicy pod Warszawą. Eugenia Kierbedziowa jest drugą po Marii Skłodowskiej Curie kobietą uhonorowaną tytułem Honorowej Obywatelki m.st. Warszawy (1929 r.) i odznaczoną Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.
Synem Stanisława Starszego i bratem Eugenii jest Michał Kierbedź (1854-1932). Studiował w Instytucie Inżynierów Komunikacji tam gdzie jego ojciec i kuzyni. Po zakończeniu nauki pracował przy unowocześnianiu linii kolejowej Petersburg-Moskwa a następnie jako główny inżynier przy budowie linii kolejowej Rostow-Władykaukaz. Pod Noworosyjskiem wybudował tunel uznany za dzieło inżynierii i podziwiany nie tylko przez inżynierów. Budował bocznice kolejowe do miejscowości uzdrowiskowych na północnym Kaukazie. Tak samo jak ojciec był filantropem i hojnie wspierał potrzebujących oraz finansował godne cele. We Władykaukazie był jednym z fundatorów polskiej szkoły. Sfinansował również budowę szkoły polskiej w Petersburgu wraz z internatem i warsztatami dla młodzieży rzemieślniczej. Żoną Michała była Katarzyna Turczanin z gruzińskiej arystokracji. Po wybuchu rewolucji komunistycznej w Rosji udało się Michałowi Kierbedziowi z żoną wyjechać z Rosji i osiedlić w 1918 roku w majątku Kierbedziów w Ołtarzewie. Po śmierci żony w 1929 roku rozparcelował majątek w Ołtarzewie pozwalając na usamodzielnienie się swoich byłych pracowników fizycznych i umysłowych a sam przeniósł się do Warszawy..
Rozparcelowana posiadłość Kierbedziów z przeznaczeniem na działki do sprzedaży nosiła nazwę „Kolonia Ołtarzew”. Sprawami wewnętrznymi powstałego osiedla zajmował się Zarząd Kolonii Rzemieślniczej. W roku 1913 został nadany nowy statut mieszkańcom i zmieniono nazwę organizacji na Towarzystwo Miłośników Ołtarzewa. Wchodzący w skład majątku dwór stał się własnością TMO i służył różnym celom. W marcu 1928 roku otwarto w nim kaplicę św. Wojciecha.
Rafał Zaremba
Z życiorysem Stanisława Kierbedzia i jego dokonaniami można zapoznać się w Internetowym Polskim Słowniku Biograficznym pod linkiem.
Wykorzystano zdjęcie: obraz olejny z 1882 roku autorstwa Johanna Kölera „Portret generała majora inż. Stanisława Kierbedzia” z Cyfrowych Zbiorów Muzeum Narodowego.
Cieszę się że mogę być częścią historii